سبک باغ سازی در : انگلستان| ایتالیا| فرانسه| مشرق زمین| ژاپن
سبک باغ سازی در انگلستان
بطورکلی در دوران جدید با سازی در انگلستان از سال ۱۵۱۹ شروع شده است. در طرحای سنتی و قدیمی انگلستان سعی براین بوده که از خطای چشم درموردترکیب رنگها، کاشت درختان و درختچه ها بانظم ردیفی پشت سرهم و همچنین ایجاد تپه ماهور، برکه یا دریاچه های مصنوعی استفاده میشود. دراینگونه طرحهای کلاسیک قدیمی خیابانها باریک و از دو طرف پوشیده از درختان و همچنین کاشت تک درخت در فضای بزرگ مرسوم بوده است.
سبک باغ سازی تا اواخر سلطنت الیزابت اول همچنان ثابت بوده و تغییرات چندانی پیدا نکرده است. بر اساس تاریخ، باغ سازی به سبک خاص انگلیسی از اوائل سلطنت جیمز اول (۱۶۰۳_۱۶۲۵) آغاز شد دراین سبک پیاده روها عریضتر و مقدار گلکاری کمتر
بوده است. اولین باغ گیاه شناسی انگلیس در سال ۱۶۲۰ در دانشگاه آکسفورداحداث گردید درهمین اواخر در فضای کوچک اطراف خانه های مسکونی باغچه های کوچکی احداث گردید ونیز گاهی از جعبه های گل در اطراف پنجره ها استفاده نمودند. بطور کلی هنر باغ سازی در انگلستان به نوعی با فرهنگ رومانتیک انگلیسی همبستگی داشته، مدعای این مطلب نیز ایجاد باغ و پارکی که خصوصیات دورنمای تابلوی نقاشی رانشان دهد، بیشتر مورد پسند واقع میشده است. در هنر پارک و باغ سازی شاید بتوان گفت خلق هر شکل و طرح در طول تاریخ جائی خاص دارد که به ابتکارات فردی متعلق است. بنابراین از دیدگاه ویلیام کنت در سال ۱۶۸۵,فکر ایجاد پرچین دراطراف باغها بر مبنای فلسفه”همه طبیعت یک باغ است در منطقه ای بنام روسام در آکفورد پدید آمد. همچنین به دنبال این مکتب و طرز فکر لانسلوت براون ۱۵ ابتکار استفاده از چهارچوبهایی در اطراف پارکها به مرحلهٔ عمل در آمد، به دنبال آن هامفری ریتون ۱۷۵۲_۱۸۱۸ به نوعی درگونی در سیستم باغهای رسمی و مصنوعی را در قرن هیجدهم پدید اورد.
وسعی بر آن داشت که با غ ها نشانهٔ کاملا حالات کوچک و خصوصیات طبیعت باشد. به نظر نگارنده این خود نوعی برگشت به طبیعت است و لمس و درک بیشتر آن تولدی دیگربرای بشر میباشد. شاید امروزه درک اینگونه افکار عمیقاً ریشه های رومانتیکی پیدا کنند ولی هرگز با هیچ تلاشی نمیتوان بشر را از دامن واقعی طبیعت جدا کرده و دور نگاه داشت. هامفری ریتون سعی بر آن داشته که سطح چمنکاری در باغ زیاد واز انبوهی کاشت درختان و درختچه ها کاسته شود. به عبارت دیگر کاشت متعادلی از درختان را توصیه کرده است شاید بتوان گفت روبینسون مخترع حاشیه گلکاری در باغ و پارک است، جرترد جکیل را معماری بزرگ و آگاه درمورد چگونگی کاربرد مجسمه ها در باغ، ایجاد پله های پوشیده از خزه و داربست ه ۹ ای پوشیده از گل نام برد. خانم جکیل ابتکاراتی از قبیل محلهایی سرپوشیده برای استراحت که پوشیده از گیاهان معطر بود ارائه داده است. ناگفته نماند که سبک باغ سازی در انگلستان کم و بیش متأثر از سبکهای ایتالیایی و فرانسوی بوده، باید اضافه کرد باغهای انگلیسی از تأثر با مسافرت اروپائیان به خاور دور شکل گرفته است. بعنوان مثال کار ویلیام چمبردر احداث باغ گیاهشناسی سلطنتی کیو را میتوان نام برد.
طرح مزبور آمیخته ای از سبک انگلیسی و سبک باغهای خاور دور است و امروزه اینگونه باغسازی در انگلستان بنام سبک باغسازی انگلیسی معروف میباشد. در انگلستان باغهای قدیمی وپارک های افسانه ای بسیار میباشند، به همین دلیل تعدادی از آنها جزء منابع طبیعی ملی، برخی را منابع طبیعی ناحیه ای، منابع طبیعی جنگلی و منابع خصوصی دسته بندی مینمایند. بعنوان مثال باغ زیبای لوانس هال در وست مورلند است که دارای پرچینهای زیبایی از شمشاد و درختان مورد میباشد و درختان زیبای راش آن که حدود ۱۵ پا بلندی دارد همچنان تا امروز باقی ماندهاند. باغ ویلت شیر در استوحد در دشت سالسبوری قرار دارد که قرن هیجدهم بوجود آمده است، در زمان سلطنت ژرژ اول (۱۷۱۴) و پسر او هنری دوم معماری دورنما در آنجا پیدا شده و در زمان وی جنگلهای مصنوعی احداث گردیده است. درختان آن از قبیل نراد و راش بوده و امروزه راشهای عظیم آن با تنه های نقره ای دویست ساله زیبایی خاص را دارا میباشند. همچنین دراین باغ یک معبد گل زیبایی که با سنگهای طلایی و پرده ای از برگ درختان سبز آرایش یافته وجود دارد. در هر حال امروزه در باغهای انگلیسی طرحهایی اجرا میشود که بیشتر سعی بر عدم تقارن و ایجاد پرچینهای کوتاه، حفظ درختان کهن ایجاد برکه های کوچک و سنگ چینهای نامنظم در فضای چمن میباشد. دربرخی از نواحی با استفاده از وسائل مدرن و متأثر از تکنیکهای پیشرفته قرن حاضر به نوعی در طبیعت دخل و تصرف نمودهاند.
سبک باغ سازی در : انگلستان| ایتالیا| فرانسه| مشرق زمین| ژاپن
سبک باغ سازی در ایتالیا
دریکی از شش جلد کتاب پلینی چنان آمده است که در روزهای اقتدارروم، پرورش گلها و گیاهان فقط به منظور تهیهٔ عطر و دارو بوده است. همچنین در روزهای جشن و اعیاد لباس لژیونها توسط گیاهی بنام پالیدادالماتیکا معطر میشده است. بطور کلی باغهای رومی از مجموعه درختان زینتی و پوششهایی از گیاهانی مانند مورد و شمشاد ایلکس بوده است. در این باغها سنگ ریزه ها، انواع صدفهای دریایی را برای تزئین بکار میبردند و به تدریج در طول تاریخ، کاربرد مجسمه ها در باغها و پارکهای اطراف قصرها مرسوم گردید. در زمانهای بسیار دور قبل از آنکه اولین باغ توده ای در انگلستان بوجود اید، در طراحی باغ در ایتالیا، همانند دیگر تغییرات محیطی دوره تحولی وسیعی را شروع کرد و سبک باغ سازی منحصر به قطعات بزرگ و نوعی تراس بندی بود.
سبک مزبور بتدریج تا اوائل قرن شانزدهم به کشورهای مجاور مانند فرانسه برده شد. به عنوان مثال چالز هشتم در سال ۱۴۹۵ از ناپل، به خانوادهاش در پاریس مینویسد “شما نمیتوانید تصور کنید که چه با غهای زیبایی در اینجا وجود دارد و من آنها را دیدهام چارلز تعدادی از افراد ورزیده و متخصص در این زمینه را از ایتالیا به فرانسه برد و باغ قصر سلطنتی فرانسه را همانند آنهایی که در ایتالیا دیده بود احداث نمود. بنابراین انواع باغهای ایتالیایی خود راهنمایی در قرن پانزده و شانزده برای احداث باغها و پارکها در اروپا شد که نوعی گسترش فرهنگ و خصوصیات ایتالیایی را نشان میدهد. از این تاریخ به بعد در انواع طرحهای با غ های انگلیسی و فرانسوی به خوبی رد پای سلیقه، افکار ایتالیاییها و هنر طراحان آن باقی است. حال اگر بطور خلاصه دربارهٔ معماری باغهای ایتالیایی بخواهیم سخنی به میان آوریم باید گفته شود، باغها با وسعت بسیار، تراس بندیبه نوعی متأثر از سبکهای معماری همراه با مجسمه ها، درختان، درختچه های دائمی و گلکاری های حاشیه ای در فضای باز مرسوم شده بود.
امروزه سعی میشود در طراحیهای جدید تغییرات زیادی نسبت به طرحهای گذشته داده نشود؛ ولی چگونه میتوان بطور مطلق و یک سویه قضاوت کرد، زیرا این طبیعی است که روان و احساس انسان فارغ از تأثرات، مسائل زمان خود نخواهد بود. در هر حال در دورهٔ رنسانس رعایت قرینه سازی در طرها مرسوم بوده، لذا هرگونه تغییرات کوچکی که ممکن است و به فکر طراحان خطور نماید، نشانهٔ ذوق و سلیقهٔ خاص هنری مردم ایتالیا میباشد. درپارک های کلاسیک ایتالیایی گاهی سعی شده است که از مساحتهای کوچک حداکثر استفاده را بنمایند.
بعنوان مثال باغ لاکامبراریا در نزدیک فلورانس را میتوان نامبرد. دراین باغ حاشیه های زیبای گلکاری همراه با پرچینها جلب توجه میکندو در زمان جنگ جهانی دوم این باغ به تصرف آلمانیها درآمد قسمتی از آن از بین رفته و دوباره بازسازی شده است. همانطوریکه در بالا گفته شد برخی از باغها و پارکهای ایتالیا بصورت تراس بندی میباشند، بعنوان مثال باغ باروک که در دامنهٔ یک تپه، مانند پر طاووس جلوه گری میکند. این پارک دارای چشمه های متعدد و پله های زیبا است و در بلندی آن آبشار زیبایی وجود دارد. در این باغ سروهای بلند سربه آسمان کشیده، زیبایی خاصی را پدید آورده و به عبارت دیگر یکی از زیباترین باغهای ایتالیا است که متأثراز طرحهای دورهٔ رنسانس میباشد.
سبک باغ سازی در : انگلستان| ایتالیا| فرانسه| مشرق زمین| ژاپن
سبک باغ سازی در فرانسه
استیل باغ سازی در فرانسه، استیل جدیدی نیست و همان است که از قرون اگوست رنسانس باقی مانده است. در قرون وسطی تقسیم باغها بسیار ساده و بصورت ابتدایی بودهدر عهد رنسانس باغهای بزرگتر و ترکیب درختان از سبک متنوعتر گردیده است. در این طرحها از ایوانها، طارمی، نرده ها، پله ها، حوضها، مجسمه ها استفاده شده و درختان از سبک منظم و مرتبی برخوردار هستند. در این استیل دیواره های سبز، ضخیم بلند، راه روها بصورت سرپوشهای سبز و طویل و نرده های چوبی کناری مرسوم بوده است. در این دوره سعی میشده که روش باغبانی و باغداری ارزان، ساده بوده و امکان انطباق با فضا رعیت گردد. گلکاری ها معمولاً بشکل باغچه های مربع مسطتیل، کم و بیش وسیع با اشکال هندسی با اندازه های بزرگ باشد در معماری
و بنای باغها به هیچ وجه نمیتوان جنبهٔ تزئینی و نیازمندی به جزئیات را در ان از نظر دور داشت. امروزه غالباً از بعضی جزئیات و یا در برخی مراحل از استیل گذشته استفاده میشود خود بصورت باغچه و باغ فرانسوی مورد بحث قرار میگیرد. باغ فرانسوی عبارت از فضای بزرگتری است که از چند باغچه به انازه های مختلف و با استفاده از مجسمه ها، آبنماهایی که به نظو درامده اند یک مجموعه را تشکیل میدهد. اینگونه باغها را در زمینهای صاف و هموار و یا در زمینهای شیبدار در انتهای یک ساختمان یا یک قصر احداث میکرده اند. امروزه در باغچه های جدید فرانسه اشکال هندسی، خیابانهای منظم متقاطع یا غیر هندسی مورد نظر میباشد. حاشیه ها و مرزبندی در باغچه ها بصورت کشیده و ممتد نیستند و در فواصلی که تک درختها بر روی آن کاشته میشود گاهی حاشیه ها و مرزها به وسیلهٔ درختان از هم جدا میشوند.
حداکثر عرض حاشیه ها بستگی به اهمیت باغچه داشته و معمولاً از ۵/۲ متر بیشتر نیست. دراینگونه باغها، باغچه های شنی و یا حاشیه های شنی را بصورت منقطع و پراکنده ایجاد میکنند. فضایی که برای چمن در نظر گرفته میشود صاف یا فرورفته است. گاهی با استفاده از سبکهتپای قدیمی انگلیس در روی برجستگیها مجسمههایی قرار میدهند و گاهی بر اساس بدست آوردن اقطار زمین تک درختهایی را غرس میکنند. قصرهایی که در قرن بیستم در فرانسه ساخته شده برای سبز آن سعی کردهاند باغچه ها بصورت مسطتیل های باریک، کشیده و هماهنگ گلکاری در آنها رعایت شود بطور کلی از جهت طول در مقابل ساختمان قرار بگیرند. فرانسویها استفاده ازمجسمه ها، گلدانهای سنگی (که بالاتر از سطح زمین قرار میگرفتند) غرس درختان در اطراف باغ و خیابانها را جزئی از ترکیب یک باغچه میدانستند ضمناٌ سعی داشتند که استیل منظم همراه با تناسبهای هندسی و ترکیب رنگ گلها را رعایت نمایند.
در اوائل قرن شانزدهم سبکهای ایتالیایی به نوعی در هنر باغ و پارک سازی فرانسه رسوخ نمود به نحوی که در اطراف قصرها طرحهایی به مرحلهٔ اجرا درامد و در آنجا انواع گیاهان زینتی، درختچه ها نزدیک به یکدیگر کاشته و دیواره سبزی را همانند پرچینهای بلند ایجاد نمودند. اشکال هندسی در طراحی (گلکاری، چمنکاری، راه رو های شنی، استفاده از شمشاد های پاکوتاه در تنظیم اشکال هندسی برای بیان بهتر حالات قرینه سازی در باغچه ها) بطور چشمگیری بکار میشد. اینگونه باغچه ها را پارتر میگفتند. کاربرد اینگونه طرح تااواخر قرن هفدهم و اوائل قرن هجدهم بسیار متداول بوده است. برای آنکه موضوع روشنتر گردد باید گفته شود که در آغاز طراحان کوشش میکردند خطوطی که برای انواع طرحها در نظر گرفته میشوند کاملاٌ منظم و طرحهای هندسی به نحوی گویا و مشخص نشان داده شوند. ولی بتدریج این خطوط در طرحها، انحناهایی یافته و گیاهان مناسبی انتخاب شدند و مناظر بدیعی خلق شد.
بطور کلی در اوائل دورهٔ رنسانس باغ سازی در فرانسه تعریف خاصی داشته، که عبارت از مجموعه باغهای مختلف و متعدد است و این مجموعه از معماری غیر قرینه برخوردار بوده است، شاید بتوان گفت که قبل از آن اصولاٌباغ ها در فرانسه از نکات محور سازی به دور و ایدهٔ اینگونه طرحها از ایتالیا به فرانسه امده است. طراحان و معماران معروفی در هنر باغ سازی در فرانسه بودهاند از قبیل:آندره لونتر*ژاک بارودری* و کلودمله که شاهکارهای برخی از آنها با تغییرات کوچکی هنوز باقی است. باید گفته شود که اولین شاهکار آندره لونتر باغ ولو_وی_کنت میباشد که در زمان لوئی چهاردهم در آن باغ نمایش نامه ای از مولیر اجرا شده است. در این باغ از مجسمه ها و چشمه های کوچک استفاده وهمچنین اقدام به ایجاد پیاده روهایی که نسبت به ساختمان شکل محور اصلی را دارد کرده است. ازدیگرکارهای لونرتر ترمیم باغ توئیلری است که توسط بارودری و آندره موله و کلودمله در زمان هانری لوئی سیزدهم احداث شده بود. لونتر با دخل و تصرفاتی که درآن انجام داده بصورت شاهکاری امروزه قسمتی از آن باقی است. باغ لوکزامبورک یکی از دیگر کارهای بارودری است و او درطرح این باغ موضوع محورسازی را به نحوی که منتهی به محور ساختمان میشود، تطبیق داده و در اطراف ساختمان تراسهایی را ایجاد کرده است. این تراسها در فاصله بین باغ و ساختمان واقع شدهاند. این هنرمند و دیگر همکاران او برای باغچه های گل، طرحهایی از مربع مسطتیل و منحنیهایی که با یکدیگر تلفیق میشدند طراحی کردهاند. همچنین استفاده از خطوط متقاطع را برای پیاده روها را مورد توجه قرار دادهاند.
بارودری استفاده از خیابانهای مستقیم را در روی محورهایی که از خیبانهای منحنی از آن جدا میشده مورد بحث قرارداده و طرح استحاله اشکال شطرنجی را به اشکال منحن و گرد پیش کشیده است. آنده موله در هنر مهندسی باغهای محوری تکیه کرده و قسمتهای منحنی خیابانهای فرعی که خیابانهای اصلی را قطع میکند در انتها به مجسمه یا ابنماهای کوچک ختم میشوند پیشنهاد کرده است. شاهکار دیگر لونوتر در امر باغسازی که شاید بزرگترین اثر او در طراحی باشد، اجرای نقشهٔ باغ معروف ورسای است. احداث باغ مزبور در سال ۱۶۶۱ شروع شد و در سال ۱۶۸۹ پایان یافت. در باغ ورسای نکته قابل ملاحظه نوعی هماهنگی و توجه به رعایت اصول محور اصلی در باغ میباشد، بدین ترتیب هنگامیکه از سالن اصلی ساختمان وارد باغ میگردیم در طرفین یک محور حوض و بعد از ان یک اختلاف سطحی تراس مانند به چشم میخورد، پس از آن محوطهٔ بزرگ باغ و حوضهایی متعدد وجود دارد. در اطراف آن مجسمه ها، فواره ها، درختان شکل داده شده (فرمیک) و سایر وسائل تزئینی با نظم و ترتیب خاصی قرار دارند. در قسمت دیگرکه دنباله فضای فوق است سراشیبی یک خیابان وجود دارد دو طرفه و در وسط دارای باغچه میباشد. پس از آن فضای بازو گسترده ای ست که مجسمههایی مرکب از انسان و اسب گذارده شده است.
.آبراه بزرگی که در فواصل معین توسط خیابانهای عمودی قطع میشود و در هر فاصله آب نماهایی با ترکیبهای جالب نظر گرفته شده است. در قسمت دیگر محوطه ای را که دور تا دور آن مجسمه ها احاطه کردهاند برای استفاده از موزیک در نظر گرفته شده است. همچنین در ناحیه ای دیگر آمفی تئاتری را ایجاد کردهاند که در آن نمابش موزیک و فواره اجرا میگردد. از باغهایی که صد در صد با تقلید از این طرح بوجود امده اند میتوان باغی را د رلینگراد ذکر کرد، همچنین از باغی که در اطریش نام برد. در طرحهای لونتر از آلاچیقهایی با مساحتهای مختلف، حفظ درختان بصورت پاکوتاه و هرس شده، غرس تک درخت و توده ای میتوان نام بردکه خود سبک خاصی را ابداع میکند. طرح گلکاریها بصورت حاشیه ای کشیده، طویل، همچنین تپه مانند و خیابانهایی که به بیشه منتهی شده عرضه شده است. امروزه سعی شده است طرحهای این هنرمند در باغ ورسای حفظ شود ولی در برخی قسمتهای باغ بعنوان ترمیم امیختگی هایی بین خطوط هندسی منظم، نامنظم و گاهی بدون تقارن پدید امده است.
بتغ ورسای در طول تاریخ دستخوش تغیییرات کوچک و بزرگی توسط پادشاهان، متخصصین قرار گرفته از جمله پس از مرگ لوئی چهاردهم، لوئی پانزدهم هم تغییراتی در داخل قصر داده و ساختمانهای کوچکی در باغ احداث کرده است. همچنین باغ گیاهشناسی در تریانون را درست نمود و خانم پمپاودور و آشیتکتی بنام گابری یل آنرا توسعه دادند. در زمان لوئی شانزدهم هم درختان نمدار بسیاری در آن غرس شده است. بعدها بسیاری از درختان نمدار قطع شده و به جای آنها افرا و چنار و درخت سدر کاشتهاند؛ و همچنین شخصی بنام کنت دوکارامان قسمتی از باغ را بصورت باغ انگلیسی و چینی درست نمود با این تغییر مورد تفقد ماری آنتوانت قرار گرفت. ضناٌ در باغ ورسای معبد عشق را شخصی بنام میک ساخته است.
سبک باغ سازی در : انگلستان| ایتالیا| فرانسه| مشرق زمین| ژاپن
سبک باغ سازی در مشرق زمین
آثار و شواهد موجود در باغهای کهن شرقی نمایانگر آنانست که شرق مهد تمدن هنر بوده است. امروزه بسیاری از آن اثار بصورت نقوش، کتیبه ها و نقاشی در بسیاری از موزه های اروپا و آمریکا باقی مانده است. بطور کلی وجود سبک و فرمهای خاص در هنر نقاشی و باغ سازی خود نمایانگر فرهنگ اصیل این سرزمین و همچنین نشانگر ارتباط انسان و گیاه در طول تاریخ میباشد. همچنان که قبلاٌ گفته شد باغهای تفریح مصریان و پارسیان خصوصاٌ قبل از میلاد مسیح، خود بزرگترین منبع تاریخ هنر باغ سازی میباشند. کهنترین دوره ای که در ان هنر باغ سازی را میتوان به کمک نقوش و کتیبه ها جستجو کرد مصر قدیم میباشد. شاید این دوره درست همزمان با دوره طلایی مصر بین سلطنت رامسس اول ودوم میباشد.
شاید این دوره مصر به حد اعلای شکوفایی هنر معماری خود رسیده بوده است، به عبارت دیگر کلیه شاهکارهای هنری مصر قدیم متعلق به این دوره میباشد. تاریخ دوران فراعنه از حضرت موسی وبعد از ان نمایانگر آن است که جریان اصلی حیات زندگی مصریان رود نیل بوده، این رود از کوههای سودان سرچشمه وطغیان همه ساله آن موجب بار وری و حاصلخیزی خاک میگردیده است. بنابراینقابل تصور و توجه است که این سیستم ابیاری، امکان احداث باغهایی افسانه ای را باشرایط خاص پدید میآورد، باز میتوان چنین تعبیر وتفسیر کرد که سیستم باغ سازی در مصر قدیم بر پایه باغ سازی کشاورزی بوده است. شاید بتوان گفت کشت گیاهان دران دوران، بر مبنای روشهای خاص مورد مطالعه و محاسبه بر حسب توضیع ومقدار آب انجام میشده است. ولی به طور کلی بر اساس خصلت ماهیت حکومت، چنین به نظر میرسد که باغهای لوکس و تفریحی برای مردم عادی کمتر متداول بوده، فقط منحصر ومحدود به باغهای اطراف قصرهای سلطنتی ومزارع میشده است. بنابر نظریه استرابن کیفیت ساختمانی واصول مهندسی این نوع باغها با باغهای کشاورزی اختلافاتی داشته است. در این گونه باغها اغلب گیاهان پابلند از قبیل :انواع نخل، افرا و اکالیپتوس متداول بوده است.
ارتباط مصریان قدیم بابرخی از کشورها مانند یونان قدیم موجب شد، برخی از درختان مانند انار، انجیر، میموزابه مصر برده شوند. نکته مهم دراین باغهای مصری (درزمان فراعنه) تنظیم طرح بر اصول محورسازی است. درتننظیم این هماهنگی، محور اصلی را از درب ورودی باغ آغاز وبه پارک یا قصر، حیاط کوچک وحیاط بزرگ مرتبط میکردند. تزیینات در باغهای مصری، مخصوصاٌ در اطراف قصرها، از روشهای خاص مهندسی برخوردار وایجاد دار بست های یک طرفه، یا دوطرفه در کنار دیواره ها، راهروها مرسوم بوده، همچنین درفضای باغ، حوض خانه بسیار بزرگ احداث میشده است. بهمنظور تزئین اطراف حوض وحوضخانه ها ازگیاهان زینتی پاکوتاه برای جدا سازی قطعات از یکدیگراز دیواره یا پرچینهای کوتاه با طول زیاد (که همیشه سبز بودهاند) استفاده میشده است.
از آنجاییکه فراعنه خدایان بودند، نصب مجسمه های انان خدایان قدیمی عظمتی به باغ و قصر میبخشیده است. در برخی از قصرها پس از احداث ساختمان، دریاچه یا برکه بزرگی را میساختند که رشته های آن به رود نیل متصل میگردید ودر روی آن قایق رانی میکردند همجنین در قصر یکی از فراعنه ستون بلندی در وسط باغ قرار داده بودند که در روی آن باخط هروگلیف مطالبی مربوط به سیاست و امور کشوری و… حک شده بود وعظمت ان خود زیبایی را خلق میکرد. به طور کلی تنوع گل کاری در مصر قدیم بسیار کم ومحدود به بسیاری از گیاهان دارویی ودائمی بوده است. بهنظر نگارنده طرز ساختمان باغ در مشرق رمین اصولاٌ بر مبنای دو اصل باغ سازی (محور وسایه) قرار داشته، شاید اجرای این روش مربوط به خشکی هوا و نیاز به سایه بوده است.
سبک باغ سازی در : انگلستان| ایتالیا| فرانسه| مشرق زمین| ژاپن
باغهای ژاپنی
از آنجائیکه سبک باغ سازی در خاور دور (چین و ژاپن) بر مبنا و اصول خاصی قرار گرفته است و قدمت تاریخی آن به ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح (در چین) میرسد، پرورش گیاهان دارویی و حفظ فضای سبز، قرنها مبنای فکری و منبع الهام علاقمندان به طبیعت بوده است. افکار فلسفی و مذهبی در طول تاریخ خاور دور بنوعی در هنر تأثیر نهاده است، آنچنانکه پس از ظهور بودا و اشناییهنرمندان با عقائد افکار فلسفی او، طراحان به طبیعت نزدیکتر شده؛ و نمایانگر این حالات در طرحهای تقلیدی آنها از طبیعت است. بطور کلی شاید مناظر باغها مقیاس کوچکی از فرمهای آزاد طبیعت شکل گرفته باشد. بنابراین میتوان چنین دریافت که هر آنچه در باغو پارک بکار گرفته شده خود مفهوم خاص و بیانگر نکته ای از واقعیتهای موجود در طبیعت بوده
استوو بر اساس خصلت و امکان بهتر زیستن ثروتمندان، سبب میشد که آنها بتوانند بسهولت قسمتی از طبیعت زیبا را به مأوای خویش ببرند و از این رهگذر در اطراف قصرها و ویلا های بزرگشان زیباییهایی از طبیعت را به اشکال مختلف جمع کنند. همچنین در اطراف معابد بر اساس انگیزه احترامات مذهبی، پارکها و گلستانهایی با نهایت سلیقه، که نشانه خلوص در آنها بود طراحی میکردند. بر اساس طبیعت ظریف و دقیق ژاپنیها، گرایش سمبلیک به گیاهان و به علاوه خصوصیات طبیعی محیط زیست موجب پیدایش سبک طرحهای خاصی بنام باغهای ژاپنی شد. باغهای اولیه در ژاپن بسیار ساده و از مجموعه آبگیره، نهرهاو جزیره ها تشکیل شده بودند. گیاهاهان در باغهای ژاپنی اهمیت و معنای خاصی دارند، در برخی موارد سعی شده است که بزرگی طبیعت را بر مقیاس کوچکی بنشانند، این خود از ظرافت خاص مردمی برمی خیزد که به صورت طرحهای مینیاتوری به وجود میاید. این توجه اختصاصی به گیاهان و حفظ دائمی آنها بر مبنای داشتن طبیعت آزاد با مقیاس کوچک هنربونسای را در این قسمت از خاور دور خلق کرد.
در طرحهای ژاپنی بجای آنکه از تعداد زیادی گل و گیاه استفاده شود سعی بر این است بین عوامل طبیعی که نقش سمبلیک دارند، ارتباط عاطفی برقرار شود و هر قسمتی از باغ نمایانگر گوشه هی از طبیعت باشد. موادیکه در باغهای ژاپنی بیشتر مورد توجه میباشد، اشکال مختلف سنگها و طرز قرار گرفتنشان، آب، گیاهان زینتی و ایجاد رابطه بین آنهاست. همانطور که در بالا اشاره شد درباغ های ژاپنی سنگها نقش عمده ای بر عهده دارند. در طبیعت باغهای ژاپنی، یک سنگ منظم و کاملاٌ صاف بکار نمیرود، بلکه اشکال نامنظم و سطوح مختلف سنگها است که زیباییهایی را ایجاد میکند. بطور کلی ژاپنیها هر سنگی را که در باغ بکار میبرند، معنای بخصوصی برایش در نظر میگیرند. شاید بنظر آنها سنگها ابدی هستند و معنای سمبلیک خود را حفظ میکنند. هر سنگی به تنهایی رسالت و واقعیتی مجزا از دیگر حقایق هستی است و فلسفه تجرید خود به شکلی در هر کدام از سمبلها بیانگر میباشد. بطور کلی در خاور دور مانند دیگر نقاط دنیا باغها از دو دیدگاه مورد توجه بودهاند یکی بصورت پارگ ها و باغهای عمومی، دیگری باغچه های کوچک برای منازل.
تا قبل از جنگ جهانی دوم باغهای چین و ژاپن اصالتهای سنتی خود را کم و بیش حفظ کرده بودند. ولی پس از اتمام جنگ جهانی دوم، غرب همراه با دیگر تفحه هایش در احداث اینگونه باغها و احساس هنر مندان بتدریج نفوذ کرده و نتیجتاٌ طراحی برای باغها آمیخته ای از طرحهای غربی و شرقی شد و بتدریج در طول تاریخ گرایش غربی کاملتری پیدا کرد. در یک مقایسه طرح غربی و شرقی در باغهای خاور دور این تفاوت کاملاٌ چشمگیر. تأثیر پذیری آن مشخص است.
بعنوان مثال قبل از تأثیرفرهنگ غرب در پارکهای عمومی سعی بر آن داشتند که نکاتی از قبیل چایخانه، باغچه های تپه مانند همراه با سنگ و تزئینات دیگری از قبیل فانوس، آب رو و…باغچههایی با حفظ شکل طبیعی خود و احداث باغچه های پراکنده شنی که با شنهای رنگی تزئین میشوند مراعات مینمایند. در حالیکه امروزه با ناهماهنگی خاص آمیختگی هر دو فرهنگ را میتوان لمس کرد. در خاور دور سعی بر این است که بین منزل و باغچه یک نوع ارتباط خاصی را پدید آورند و این دو قسمت را از یکدیگر مجزا ندانسته و باغچه را قسمتی از ساختمان محل سکونت محسوب میپندارند. برای این منظور هماهنگی بین گیاهان پابلند، پاکوتاه و موقعیت ساختمان رادر نظر میگیرند. گاهی بر حسب موقعیت ساختمان درختان را شکل داده و به طور مایل یا به نحوی شاخه های بعضی درختان را به سویی هدایت میکنند. متخصصین طراحی باغچه های منازل در ژاپن کوشش می کنندنوعی هماهنگی بین باغچه های اطراف منازل وجود داشته باشد، بطوریکه رویهم تصویرکوچکی از طبیعت بزرگ باشد. باید اظافه کرد، هنر باغسازی خاور دور نیز در باغسلزی غرب به نوعی اثر گذاشته و طرفداران بسیاری یافته است. همانن آنچه که امروزه در برخی از باغهای انگلستان و دیگر کشورها به وضوح دیده میشود. همانطوری که در بالا گفته شد احداث باغهای ژاپنی خود دلیل فرهنگی و فلسفی خاصی را دارد و بیانگر نکات احساسی مردمان سرزمین میباشد. گاهی تقلید کامل آنها در فرهنگهای دیگر کشورها زیاد مفهوم مشخصی ندارد، شاید درک آنها غیر ممکن باشد.
بر اساس مراجع و مدارک موجود، احاث باغهای سنگی تقریباٌ از زمان ملکه الیزابت اول در انگلستان مرسوم و خود نوعی الهام گیری و ارتباط با طبیعت واقعی است. ولی تا قرن نوزدهم احداث باغهای سنگی نتوانست علامندی مردم را جلب کند. در قرن بیستم پس از جنگ جهانی دوم کسانیکه از ژاپن دیدن کرده بودند و با طبیعت منطقه و فلسفه آن آسنایی پیدا کردند، طرح باغهای سنگی با مشخصاتی که در ژاپن مروم بوده توسعه یافت. یکی از خصوصیات مهم باغهای سنگی در ژاپن، قرار دادن سنگها با فواصلی از یکدیگر میباشد. در لابلای فواصل سنگها گیاهان مختلف به صورت توده ای و یکنواخت از نظر رنگ با تنوع کاشته میشوند. در حالیکه در باغهای سنگی انگلیس فواصل بین سنگها بسیار کم، گاهی به یگدیگر چسبیده میباشند و در کوچکترین فاصله بین سنگها از انواع گیاهان بوته ای سازگار و تقریباٌهمیشه سبز میکارند. ولی نکاتی که امروزه در احداث اینگونه باغچه ها باید در نظر گرفت، عبارت از رعایت فواصل مشخص و معنا دار بین سنگها به نسبت اندازه گیاه هم چنین اندازه های مختلف و تعداد آنهاست. به طوری که سنگها در لابلای توده گیاهان پنهان نشود. در احداث باغچه های سنگی نیز تمامی اصولی که برای کاشت گیاهان از نظر کشاورزی و باغبانی لازم میباشد، بایستی رعایت احداث نهرها در قسمتهای شیب دار زمین و نوع ساختمان، زیبایی غربی و شرقی را به هم آمیخته و مشخص میکنند. بنابراین مواد اصلی که در باغهای خاور دور بیشتر بکار برده م شوند شامل سنگ و آب (آبکیر، آبشار، مرداب و نهرهای کوچک همراه با پل) میباشند. برای انکه بیشتر به طبیعت نزدیک شوند گف پوشهای پیاده رو ها را از سنگ، قلوه سنگ و یا سنگهای شکل گرفته شده تزئین میکنندد. ضناٌگاهی در برخی از باغچه ها از توده های شن رنگی یا قلوه سنگهای صیقلی و جلا داده شده برای تزئین استفاده میشود. گاهی آمیختگی طرحهای تزئینی ژاپنی و اروپایی مانن استفاده از شنهای الوان در مجاورت بوته های گل و نوارهای حاشیه ای گلکاری که معمولاٌ هندسی شکل میباشد، زیبایی خاصی را پدید میآورد.
مناطقی که از نظر آب و آبیاری در مضیقه هستند، یا موقعیت ساختمان به گونه ایست که محوطهٔ جلوی ساختمان کوچک و محدود از نظر نور وناسب نیست، میتوان با شنهای رنگی طر های خاصی را ایجاد کرد. گاهی در فضاهای بزرگ میتوان به منظور تنوع، باغچههایی هندسی یا تپههایی از شن ایجاد نمود. بنابراین در قرن حاضر نمیتوان تأثیرپذیری هنر و فرهنگ ملل را در یکدیگر منکر شد. به عنوان مثال میتوان طرح فضای کاخ پتر هوف در لینگراد را نام برد. این باغ به پیشنهاد پتر کبیر، توسط لوبلوند و همکارانش با فکر و ایده های فرانسوی طرحی همانند طرح باغ ورسای تهیه و در سن پطرزبورک اجرا نمودند. طرح مزبور را در فضایی به مساحت بیست و پنج کیلومتر مربع در روی تپه ای مشرف به دریا با درختان متنوع از قبیل نارون، افرا، راش، نمدار و درختان میوه پیاده کردند. باغ مزبور با وجود سرمای روسیه و مصائب و صدمات جنگ هنوز پابرجاست و معروف به باغ پترهوف میباشد. یکی از خصوصیات جالب این باغ تراس بندیهایی است که به صورت بیشه زارهای فرانسوی احداث شده و در انتهای هریک از این بیشه ها پاویون هایی ساخته شده است